İşgalci kuvvetlere karşı ilk direnişin yaşandığı ve direniş sebebiyle çatışmaların en şiddetli zamanında Yunan kuvvetlerinin 4 tabur askerini Emet’e göndermek zorunda kaldığı ve bu suretle düşman kuvvetlerinin zayıflatılmasını sağlayan Emetli Şehit ve Gazilerimiz için Emet Cevizdere Zaferi’nin 94. gurur yılı etkinlikleri gerçekleştirildi.
Emet Cevizdere şehitliğinde yapılan etkinliğe İlçe Kaymakamı Mahmuthan Arslan, Belediye Başkanı Mustafa Koca, Garnizon komutanı Yasin Bedir, Emniyet Müdürü Mesut Keyifli, daire müdürleri,gazilerimiz ve öğrenciler katıldı.
Cevizdere Şehitliği’ne çelenk konulması ile başlayan program saygı duruşu ve İstiklal marşımızın okunması ile devam etti.
Değirmisaz Olayı Ve Hükümet Konağı Baskını
Emet Ceviz Dere Araştırma Derneği Başkan Yardımcısı Süleyman Özsu, Cevizdere savaşına gelinmeden önce ilçede yaşananları aktardı.
Özsu, Değirmisaz olayı, Değirmisaz muhtar ve azalarına Emet Hükümet Konağı’nda yapılan işkenceler ve Yunan komutanın kendisine ve askerlerine 20 bakire kız istemesi üzerine Emetlilerin Hükümet Konağı’nı basması konularında bilgilendirdi. Özsu;” Dönemin belediye başkanı Terlemez Hasan, Yunan komutanının talebi üzerine zaman kazanmak için bir eğlence tertiplenmesini ve isteklerin yerine getirileceğini ifade eder. Emetli, Eğrigözlü ve Sülye balalı efeler ile 30 – 40 kişi Hükümet Konağı’nı basacaktır. Tarih 24 Nisan 1922. Eğlenceyle askerlerin dikkatlerinin dağılması ve sızmaları beklenir. Daha sonra emme basma tulumba çalışmayınca ilçedeki Rum vatandaş Artin vasıtası ile gazlı bezler Hükümet Konağı’na sokulur ve ateşe verilir. Çıkan çatışmalarda 40 düşman askeri öldürülürken o akşam Hükümet Konağı’nda bulunmayan Kuklasız Çavuş isimli düşman askeri, Emet’in yerli kıyafetleri olan örtme ve peştamal ile ilçeden kaçarak durumu Tavşanlı’daki komutanlara bildirir.”dedi.
Cevizdere’de 200 Düşman Askeri Öldürüldü
Cevizdere Zaferi’ni ise Emet Ceviz Dere Araştırma Derneği Başkanı Ali Duyan anlattı. Duyan; 2 tabur askerin Emet üzerine gönderildiğinin haber alınması ile Cevizdere mevkiinde düşmana pusu kurulmaya karar verildiğini anlatarak; “26 Nisan 1922 gecesi düşmanın geçiş güzergahı olan Cevizdere’ye 50 – 60 kişilik efeler mevzilenir. Yüzbaşı Reşit ve Teğmen Şakir komutasındaki 10 kadar askerin de katıldığı pusu için düşman beklenir. 27 Nisan 1922’de öğleye doğru 350 kişilik Yunan birliği Cevizdere’de pusuya düşürülür.İlk kurşunu atan Porsuğun Ahmet ilk önce düşman kumandanın atını, 2.atışında kumandanı vurur. Akşama kadar süren şiddetli çatışmalarda düşman birlikleri getirdikleri mitralyözü bile kurmaya vakit bulamazlar.200 kadar düşman askeri Cevizdere’de öldürülürken dağlara kaçanlar da köylerde imha edilmiştir.
Emet Tamamen Yakılıyor
Ceviz Deresi olayını haber alan Yunanlılar iki alay Kütahya’dan, uçak takviyeli iki alay da İzmir’den olmak üzere toplam dört alaylık birliği Emet üzerine gönderir. Emet için acı ve hüzün dolu günler daha da artarak devam etmektedir. 1922 Mayıs başında Emet bölgesine gelen dört alay Yunan birliği 24 Mayısa kadar Emet’i ve 14 köyünü taş üstünde taş kalmayacak şekilde yakmışlardır. Ceviz Deresi Muharebesi’ne katılanları isim isim tespit etmişler, başta Belediye Reisi Terlemez Hasan, Emet Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanı Hatipoğlu Mustafa olmak üzere tüm Ceviz Deresi Muhariplerini teker teker aramaya başlamışlardır.
Özellikle yakılan köyler Ceviz Deresi Muharebesi’ne katılanların köyleridir.
Gittikleri her köyde çoluk çocuk, hamile yaşlı, kadın erkek ayırt etmeden önlerine geleni hunharca şehit etmişlerdir. Bu işgal Ramazan ayına rastlamış hatta Emet’in girişinde bulunan şehitlikte bulunanlar Ramazan Bayramı günü şehit edilmişlerdir.
Ceviz Deresinde ele geçirilen mitralyöz de Yunanlılar tarafından Umutlu köyünde bulunmuş ve geri alınmıştır. Yaralı olan Porsuk Ahmet ve Belediye Reisi Terlemez Hasan ile birlikte 18 kişi Umutlu köyünden, 25 kişi Köprücek köyünden, Sülye, Eğrigöz, Küreci ve diğer köylerimizden daha birçok kişi esir alınmış, bir kısmı Simav’da hapsedilmiş, bir kısmı da Manisa’da Divan-ı Harpte yargılanarak Korfo Adası’na ve Atina’ya esir olarak götürülmüşlerdir.”dedi.
Başkan Ali Duyan 1955 yılında Kurtuluş kutlamalarının başladığını ve her Nisan ayında yapıldığını belirtirken 83 sonrası kutlamaların 3 Eylül’e alındığını belirtti. Duyan; 3 Eylül’ den 9 Eylül’e kadar Yunan askerlerinin batıdan temizlenme dönemi odluğunu belirterek Emet’in millî mücadelesinin Nisan ve Mayıs aylarında yapıldığını belirtti. Mevcut şehitliğin Kaymakam Halis Arslan döneminde yapıldığını belirten Duyan, Kaymakam Arslan vasıtası ile Emet’e bir Millî mücadele müzesi kurulmasını beklediklerini sözlerine ekledi.
Şehitliğe Kaymakam Arslan, Başkan Koca,ve Müftü Temur tarafından fidan dikildi. Program daha sonra mahallî şairlerimizden Sezai Düşmez’in “Cevizdere Destanı” isimli şiirini okumasının ardından, şehitlikte bulunan mezarlıkta devam etti. İlçe Müftüsü İsmail Temur tarafından şehitlerimiz ve gazilerimiz için okunan dualarla program sona erdi. Etkinlikte katılımcılara Kurtuluş Lokması dağıtıldı.
