Direnişin Sembolü Cevizdere Zaferi’nin 95. Yılı

Millî Mücadele yıllarında batı cephesinde işgalci kuvvetlere karşı ilk direnişin yaşandığı ve direniş sebebiyle çatışmaların en şiddetli zamanında 4 tabur askerini Emet’e göndermek zorunda kalarak düşman kuvvetlerinin zayıflatılmasını sağlayan Emet Cevizdere zaferinin 95. gurur yılı etkinlikleri gerçekleştirildi.

Emet Cevizdere şehitliğinde yapılan etkinliğe İlçe Kaymakamı Mahmuthan Arslan,Belediye başkanı Mustafa Koca, Garnizon komutanı Resul Murat Kılıçaslan,Emniyet Müdür V.Gökhan Yıldırım,Dr.Fazıl Doğan’ın torunları Ömer Fazıl Doğan ve Hümeyra Gücük,daire müdürleri,oda ve dernek başkanları,gazilerimiz ve Emyo ve lise öğrencilerimiz katıldı.

Cevizdere şehitliğine çelenk konulması ile başlayan program saygı duruşu ve İstiklal marşımızın okunması ile devam etti.

Değirmisaz Olayı ve Hükümet Konağı Baskını

Emet Ecdad Derneği Başkanı Ali Duyan tüm Emet çevresi işgal edildikten sonra Emet’te bulunan Emet müdafaai vatan cemiyeti sebebiyle bir süre düşmanca işgal edilmediğini ve kontrolün anlaşılan eşkıyalara bırakıldığını belirtti. Duyan, eşkıyalar ile düşman birlikleri arasında itilafa düşüldükten sonra Emet’in işgal edildiğini ifade etti.

Duyan ilçemizde o yıllarda yaşananları şöyle aktardı;

“Değirmisaz olayı, Değirmisaz muhtar ve azalarına Emet Hükümet Konağı’nda yapılan işkenceler ve Yunan komutanın kendisine ve askerlerine 20 bakire kız istemesi üzerine Emetlilerin Hükümet Konağı’nı baskını konularında bilgilendirdi. Özsu;” Dönemin belediye başkanı Terlemez Hasan, Yunan komutanının talebi üzerine zaman kazanmak için bir eğlence tertiplenmesini ve isteklerin yerine getirileceğini ifade eder. Emetli, Eğrigözlü ve Sülye balalı efeler ile 30 – 40 kişi Hükümet Konağı’nı basacaktır. Tarih 24 Nisan 1922.Eğlenceyle askerlerin dikkatlerinin dağılması ve sızmaları beklenir. Daha sonra emme basma tulumba çalışmayınca ilçedeki Rum vatandaş Artin vasıtası ile gazlı bezler Hükümet Konağı’na sokulur ve ateşe verilir. Çıkan çatışmalarda 40 düşman askeri öldürülürken o akşam Hükümet Konağı’nda bulunmayan Kuklasız Çavuş isimli düşman askeri Emet’in yerli kıyafetleri olan örtme ve peştamal ile ilçeden kaçarak durumu Tavşanlı’daki komutanlara bildirir.”dedi.

Cevizdere’de 200 Düşman Askeri Öldürüldü

DUYAN, 2 tabur askerin Emet üzerine gönderildiğinin haber alınması ile Cevizdere mevkiinde düşmana pusu kurulmaya karar verildiğini anlatarak;”26 Nisan 1922 gecesi düşmanın geçiş güzergahı olan Cevizdere’ye 50 – 60 kişilik efeler mevzilenir. Yüzbaşı Reşit ve Teğmen Şakir komutasındaki 10 kadar askerin de katıldığı pusu için düşman beklenir. 27 Nisan 1922’de öğleye doğru 350 kişilik Yunan Birliği Cevizdere’de pusuya düşürülür.İlk kurşunu atan Porsuğun Ahmet ilk önce düşman kumandanın atını, 2.atışında kumandanı vurur. Akşama kadar süren şiddetli çatışmalarda düşman birlikleri getirdikleri mitralyözü bile kurmaya vakit bulamazlar.200 kadar düşman askeri Cevizdere’de öldürülürken dağlara kaçanlar da köylerde imha edilmiştir.

Emet Tamamen Yakılıyor

Ceviz Deresini haber alan Yunanlılar iki alay Kütahya’dan, uçak takviyeli iki alay da İzmir’den olmak üzere toplam dört alaylık birliği Emet üzerine gönderir. Emet için acı ve hüzün dolu günler daha da artarak devam etmektedir. 1922 Mayıs başında Emet bölgesine gelen dört alay Yunan birliği 24 Mayısa kadar Emet ile beraber 14 köyünü taş üstünde taş kalmayacak şekilde yakmışlardır. Ceviz Deresine katılanları isim isim tespit etmişler, başta Belediye Reisi Terlemez Hasan, Emet Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanı Hatipoğlu Mustafa olmak üzere tüm Ceviz Deresi muhariplerini teker teker aramaya başlamışlardır. Özellikle yakılan köyler Ceviz Deresi muharebesine katılanların köyleridir. Gittikleri her köyde çoluk çocuk, hamile yaşlı, kadın erkek ayırt etmeden önlerine geleni hunharca şehit etmişlerdir. Bu işgal Ramazan ayına rastlamış hatta Emet’in girişinde bulunan şehitliktekiler Ramazan Bayramı günü şehit edilmişlerdir. Ceviz Deresinde ele geçirilen mitralyöz de Yunanlılar tarafından Umutlu köyünde bulunmuş ve geri alınmıştır. Yaralı olan Porsuk Ahmet ve Belediye Reisi Terlemez Hasan ile birlikte 18 kişi Umutlu köyünden, 25 kişi Köprücek köyünden, Sülye, Eğrigöz, Küreci ve diğer köylerimizden daha birçok kişi esir alınmış, bir kısmı Simav’da hapsedilmiş, bir kısmı da Manisada Divan-ı Harpte yargılanarak Korfo Adası’na ve Atina’ya esir olarak götürülmüşlerdir.”dedi.

Özellikle yakılan köyler Ceviz Deresi Muharebesi’ne katılanların köyleridir.

Gittikleri her köyde çoluk çocuk, hamile yaşlı, kadın erkek ayırt etmeden önlerine geleni hunharca şehit etmişlerdir. Bu işgal Ramazan ayına rastlamış hatta Emet’in girişinde bulunan şehitlikte bulunanlar Ramazan Bayramı günü şehit edilmişlerdir.

Ceviz Deresinde ele geçirilen mitralyöz de Yunanlılar tarafından Umutlu köyünde bulunmuş ve geri alınmıştır. Yaralı olan Porsuk Ahmet ve Belediye Reisi Terlemez Hasan ile birlikte 18 kişi Umutlu köyünden, 25 kişi Köprücek köyünden, Sülye, Eğrigöz, Küreci ve diğer köylerimizden daha birçok kişi esir alınmış, bir kısmı Simav’da hapsedilmiş, bir kısmı da Manisa’da Divan-ı Harbte yargılanarak Korfo Adasına ve Atinaya esir olarak götürülmüşlerdir.”dedi.