Gülten Dayıoğlu (Yazar)

15 Mayıs 1935, Emet / Kütahya doğumlu. İstanbul Kız Lisesini (1956) ve dışardan sınavlara girerek Çapa Öğretmen Okulunu (1962) bitirdi. Bir süre devam ettiği İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni yarıda bıraktı. İstanbul’daki ilkokullarda on beş yıl öğretmenlik yaptı. 1977’de istifa ederek öğretmenlikten ayrıldı ve tüm zamanını yazı çalışmalarına ayırdı. Birçok kitabı yurtdışında yayımlandı, bazı kitapları Türkçeye uyarladı. Yurtiçinde ve yurtdışında eğitim, çocuk edebiyatı konulu çok sayıda toplantıya katılıp bildiriler sundu.


İlk hikâyesi 1950’de Afyonkarahisar gazetesinde çıkmıştı. Kadın dergisi, Cumhuriyet (1965-67) ve Milliyet (1967) gazeteleri ile çeşitli dergilerde eğitim ağırlıklı yazıları yayımlandı. Döl adlı ilk kitabı ile 1964-65 Yunus Nadi Öykü Ödülünde ikincilik kazandı. Leylek Karda Kaldı ile 1974-75 Arkın Çocuk Edebiyatı Masal Ödülünü, Gül Gelin ile 1987 Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı Öykü Ödülünü, Kafdağı’nın Ardına Yolculuk ile 1987 Kültür ve Turizm Bakanlığı Çocuk Edebiyatı Ödülünü, Parbat Dağı’nın Esrarı ile 1989 İzmir Büyük Şehir Belediyesi Çocuk Ödülünü, ayrıca 1990’da Altın Kitap Ödülünü, 1991’de Çocuk Vakfı Çocuk Edebiyatı Ödülünü, 1995’te Kütahya Gazeteciler Cemiyeti Onur üyeliği, aynı yıl Kültür Bakanlığı Eflatun Cem Güney Çocuk Kitapları Ödülünü (ressam Nazan Erkmen ile) aldı. 13 Kasım 1995’te, doğum yeri olan Emet ilçesindeki bir caddeye Gülten Dayıoğlu adı verildi. Kemal Ataş, Ankara Üniversitesinde, Dayıoğlu’nun çocuk kitapları üzerine bir doktora tezi hazırladı. Türkiye Yazarlar Sendikası, Edebiyatçılar Derneği, Pen Kulüp, Çocuk Yayınları Derneği üyesidir.

“İlk gözünüze çarpan, yazarın kitaplarını okurdaki beklenti değişimini kollayarak yazıyor oluşudur. İlkgençlik romanlarından (Yeşil Kiraz, Sekizinci Renk), bilimkurguya (Gökyüzündeki Mor Bulutlar, Mo’nun Gizemi, Ganga) ve son olarak yine beklentilere uygun bir adlandırmayla ‘fantastik’ türüne soktuğu bu son romanına kadar çabası aynıdır. Bu nedenle de, üretken ve yaptığı işe saygılı bir yazar olarak bu çabasının karşılığını çok okunarak alıyor olması şaşırtıcı değildir. Yoksa, Dayıoğlu’nun ilkgençlik kitaplarındaki ‘gençlik’, yine genç okurlara yazan İpek Ongun’un kitaplarındaki gençlik gibi, biraz daha köy kökenlisi olsa da, ‘kurmaca’ bir gençliktir.” (Fatih Erdoğan)


ESERLERİ

ÖYKÜ: Döl (1970), Geride Kalanlar (1975), Geriye Dönenler (öykü-röportaj, 1986), Yada’nın Gücü (2005).

ROMAN: Kıyamet Çiçekleri (2002).

GEZİ (Çocuklar ve gençler için): Kafdağı’nın Ardına Yolculuk (1987), Okyanus Ötesine Yolculuk (1990), Efsaneler Ülkesi Çin’e Yolculuk (1990), Bambaşka Bir Dünya Amerika’ya Yolculuk (1990), Kangurular Ülkesi Avustralya’ya Yolculuk (1991), Doğal Güzellikler Kenya’ya Yolculuk (1992), Mısır’a Yolculuk (1994), Güney Pasifik Adalarına Yolculuk (2002).

ÇOCUK KİTAPLARI: Fadiş (1971), Suna’nın Serçeleri (1974), Yurdumu Özledim (1977), Ben Büyüyünce (1979), Dünya Çocukların Olsa (1981), Akıllı Pireler (1982), Işın Çağı Çocukları (1984), Parbat Dağının Esrarı (1989), Ölümsüz Ece (1990), Midos Kartalının Gözleri (1991), Tuna’dan Uçan Kuş (1992), Gökyüzündeki Mor Bulutlar (1993), Yeşil Kiraz (2 kitap, 1992, 1995), Dokuz-Oniki Yaş Kesimi İçin Öykü Kitapları (12 kitap, 1984), Altı-Dokuz Yaş Kesimi İçin Öykü Kitapları /Ece ile Yüce (20 kitaptan oluşan çocuk dizisi, 1988), Alacakaranlık Kuşları (2003).

HAKKINDA: Ömer Nida / Kadın Romancılarımız – Başlangıçtan Günümüze Kadar 1892-1991 (1991), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (2001), Mehmet Nuri Yardım / Çocuk Edebiyatımızın Yıldızı Gülten Dayıoğlu: Çocuk Medya Kuşatması Altında, s. 139-146) – Yazar Olacak Çocuklar (2004), Medine Sivri / Gülten Dayıoğlu’ndan Bir Gençlik Kitabı Daha – Kıyamet Çiçekleri (Cumhuriyet Kitap, 1.8.2002), İhsan Işık / Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006).

Bir Cevap Yazın